Zaufała nam również Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (od 1 stycznia 2022 roku PARPA oraz KBPN połączyły się w Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom), powierzając nam działania z zakresu specjalistycznej edukacji publicznej w ramach ogłaszanych konkursów w ramach Narodowego Programu Zdrowia - realizowaliśmy m.in. działania edukacyjne wśród lekarzy oraz projekty zaadresowane do pacjentów placówek odwykowych i pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej, oraz osób biorących udział w kursach reedukacyjnych w ośrodkach szkolenia kierowców.

PARPA również rekomendowała nasze broszury i książki, pozytywnie oceniając ich zawartość merytoryczną. Współpracowała z nami w zakresie zakupu broszur i książek dotyczących profilaktyki, rozwiązywania problemów alkoholowych, przeciwdziałania przemocy domowej, itp.

Rekomendacja PARPA do publikacji pt.:

"Zobowiązanie do leczenia odwykowego - nadzór kuratora nad osobami uzależnionymi od alkoholu"

Szanowni Państwo, niniejsza książka powstała jako efekt pilotażowego szkolenia zrealizowanego w 2020 roku na zlecenie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przez Studio Profilaktyki Społecznej ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020. Projekt był zaadresowany do kuratorów sądowych, sprawujących nadzory nad osobami zobowiązanymi sądownie do podjęcia leczenia odwykowego. Inspiracją do zrealizowania tego szkolenia było pytanie skierowane do PARPA przez Kuratora Okręgowego z sądu w Toruniu w sprawie zakresu kompetencji, jakimi powinien dysponować kurator sprawujący tego rodzaju nadzory.

Zgodnie z art. 31 ust. 4 Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wykonywanie tego zadania kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej powierza kuratorowi sądowemu mającemu odpowiednie przygotowanie w zakresie postępowania z osobami uzależnionymi od alkoholu. Aby doprecyzować zakres tych wymagań, w PARPA powstał zespół, w skład którego weszli kuratorzy, psychoterapeuci z placówek leczenia uzależnień, praktycy z samorządów gminnych, a także przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości. Efektem prac wspomnianego zespołu jest przygotowanie programu szkolenia dla kuratorów sądowych. Mam nadzieję, że będzie on upowszechniany w środowisku kuratorów również we współpracy z samorządami lokalnymi.

Sprawowanie nadzorów nad osobami zobowiązywanymi do leczenia jest zadaniem trudnym i wymagającym, ponieważ podopieczni nie są zmotywowani i zwykle nie widzą potrzeby podjęcia leczenia. Mają też już za sobą wiele doświadczeń, kiedy to otoczenie próbowało wpływać na nich, aby zaprzestali picia. Ich bliscy próbowali tłumaczyć im, że powinni się leczyć, odbywały się rozmowy w ramach procedury prowadzonej przez Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, zostało przeprowadzone badanie przez biegłych sądowych, a także odbyła się rozprawa sądowa. Mimo zaangażowania wielu ludzi i instytucji nie podjęli oni dobrowolnego leczenia albo je przerwali.

Procedury interwencyjne, oparte na konfrontacji i nakazach, zwykle wywołują u klientów opór i niechęć do rozmowy, co z kolei staje się frustrujące dla kuratorów i innych służb społecznych próbujących pomóc. Jednak praca z osobami uzależnionymi może być łatwiejsza dzięki zdobyciu wiedzy na temat zarówno samej specyfiki uzależnienia, jak i umiejętności potrzebnych do rozmowy. W publikacji tej, tak jak i podczas szkoleń, chcemy pokazać Państwu nowe spojrzenie na klienta i sposób komunikowania się z nim, opierające się na podejściu nazywanym dialogiem motywującym. Przeprowadzone badania pokazały, że może on być metodą bardzo użyteczną w pracy z klientami z problemem alkoholowym, ze względu na ich niską gotowość do wprowadzenia zmiany, czyli do podjęcia  leczenia. Dialog motywujący zwiększa szanse na to, że motywacja pojawi się u klienta. Pomaga zbudować relację 9 opartą na autonomii, uczy, jak wywoływać „język zmiany”, czyli argumenty klienta przemawiające za wprowadzeniem zmiany, i jak wzmacniać poczucie samoskuteczności u podopiecznych. Ewaluacja pilotażowych szkoleń pokazała, że była to najbardziej wartościowa część programu ze względu na możliwość praktycznego zastosowania jej w pracy z klientami.

W niniejszej publikacji połączono, wzorem programu szkoleniowego, aspekty psychologiczne z prawnymi. Będą Państwo mieli okazję uporządkować swoją wiedzę z zakresu procedury zobowiązania do leczenia odwykowego, a także z zakresu metodyki pracy rodzinnego kuratora sądowego w sprawach dotyczących sądowego zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego.

Mam nadzieję, że lektura tej publikacji okaże się użyteczna w Państwa codziennej praktyce polegającej na sprawowaniu nadzorów sądowych nad osobami zobowiązanymi do leczenia odwykowego i odtąd będą Państwo mogli już stosować pewne techniki opisane w części dotyczącej dialogu motywującego.

Mając na uwadze powyższe, PARPA z przyjemnością i uznaniem dla inicjatywy postanowiła objąć patronatem niniejszą książkę.

Życzę Państwu dużo wytrwałości i motywacji w tej trudnej, ale społecznie bardzo potrzebnej pracy, jaką jest wspieranie osób z problemem alkoholowych i ich rodzin.

Katarzyna Łukowska
p.o. dyrektor PARPA
honorowy członek Polskiego Towarzystwa
Terapii Motywującej

„Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych udziela rekomendacji Studiu Profilaktyki Społecznej na podstawie dotychczasowej pozytywnej współpracy.(…)"